dinsdag 4 september 2012

met de Buddha op vacantie 2

Je kunt geen boekje over het B. opslaan of je krijgt de volgende anecdote voorgeschoteld:
Een jonge vrouw heeft haar kind verloren en is geheel buiten zinnen van verdriet. De Buddha belooft haar te helpen wanneer zij hem mosterdzaad brengt uit een huis waar niemand is gestorven. Zij gaat van huis naar huis maar overal is wel een sterfgeval geweest. Weer bij zinnen gekomen sluit zij zich aan bij de volgelingen.
Wat gebeurt hier en vooral wat gebeurt er niet?
Volgens mij zet de B. met zijn opdracht een volstrekt normaal proces van rouwverwerking in gang.
Wat hij niet doet is zeggen: meisje kom is bij me zitten, dan zal ik je uitleggen dat je zelf, je ik een illusie is; dan gaat de pijn wel over. Dat zou ook zinloos zijn want haar ego speelt in haar verdriet geen enkele rol. Zij is geheel buiten zichzelf van ellende.
Kortom de verlichting en de bevrijding die het besef van de leegheid van het zelf zou brengen heeft kennelijk geen betrekking op werkelijke angst en verdriet.
De bevrijding functioneert vermoed ik alleen voor illusoire en ego-gedreven angsten. En dat is precies waar de volgelingen van B. op grote schaal aan leden.
Volgens Karen Armstrong bestond in de Gangesdelta in die periode een obsessionele angst voor reincarnatie - de eeuwige wederkeer naar weer een volgend afschuwelijk leven. In het Westen vinden wij het idee van reincarnatie tegenwoordig wel jolig. Nog een keer feesten en partijen. Maar de religieus geinspireerden in Bs tijdsgewricht zagen het meer zoals een gereformeerde boer het vooruitzicht van eeuwig branden in de hel. De hoop en ook de B.s aanvankelijke inzet was om daar op een of andere manier een uitweg uit te vinden.
En je zou kunnen zeggen dat de B. daarin in zeker opzicht succesvol was. Als je voornaamte angst is dat je Zelf tot in eeuwige dage moet terugkeren, dan is de mededeling, dat het hele bestaan van je Zelf niet meer dan een illusie is, zeker relevant. Wie zal zich blijvend zorgen maken over het al dan niet voortbestaan van een non-descripte Leegte?
De ironie wil natuurlijk dat de B. wel Verlichting bracht maar dat zijn leerlingen - zoals ten alle tijde en bij alle geestelijk leiders gebeurd is - wel de klok hebben horen luiden van de boodschap maar de klepel niet hebben kunnen vinden.
En dus maakt reincarnatie - paradoxaal- nog steeds een voornaam onderdeel uit van de geloofsleer.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten