levenslang

Onlangs werd een debat aangekondigd tussen een geleerde die voorspelde dat de mens binnen afzienbare termijn dankzij nieuwe medische technieken (toverwoord: stamcel!) wel 150 jaar kan worden en een geleerde die meende dat het bij 110 jaar zou blijven. Of zij het verschil gedeeld hebben en samen zijn uitgekomen op 130 jaar weet ik niet. Intuitief hecht ik ook meer geloof aan de geleerden die menen dat er nog wel een paar jaar extra ruimte inzit maar dat die winst weer teniet zal worden gedaan door de obesitas-epidemie. Waar het mij nu om gaat is dat die projecties van levensverlenging tot meer dan een eeuw bijna altijd worden gepresenteerd als positief - iets waarop wij ons mogen verheugen.
Terwijl het natuurlijk gewoon simpelweg een ramp zou zijn. Een demografische en sociaal-economische catastrofe. Zorgkosten, medische kosten, pensioenlasten... dat behoeft verder toch hopelijk geen betoog.
Maar ook op het persoonlijk vlak is het natuurlijk een ramp. Medische mogelijkheid valt op dit moment eigenlijk altijd naadloos samen met medische norm en -en vanuit het perspectief van de arts- medische plicht.
Dus als we 130 kunnen worden dan zullen we het ook moeten worden.
En dat vooruitzicht is geen pretje. Het sexuele leven wordt na het 100 ste jaar toch echt wat minder zonnig. Daar kan echt geen viagra tegenop. En zo zal het zijn met alle lichamelijke functies. En al die medicijnen die je moet eten met al die fijne bijwerkingen die je dan krijgt. En dan zullen we het over de geestelijke aftakeling maar niet hebben.
Kortom ik heb gisteren de pil van Drion wat al te achteloos als onhaalbaar terzijde geschoven ten faveure van een ontmedicalisering van de huidige wetgeving.
Als we allemaal meer dan 100 kunnen worden dan moet er een mogelijkheid komen om er uit te stappen op een nette manier. Dan is die pil misschien nu nog onhaalbaar maar daarom niet minder urgent en noodzakelijk.

De Pilman komt langs

In het Parool een schitterende tekening van Hein de Kort. Ziekenhuissituatie:

mannetje: Moeder is erg gelovig
arts: Oh .. in dat geval zullen we alles in het werk stellen om het onnodig lijden zo lang mogelijk te verlengen..

Hetgeen mij deed denken aan pil van Drion. Jaren niet meer van gehoord.
Even het geheugen opfrissen bij Wikipedia:
De pil van Drion is een door de Nederlandse rechtsgeleerde Huib Drion in 1991 voorgestelde hypothetische pil waarmee een (hoog)bejaarde die 'klaar is met leven' op humane wijze een einde aan zijn of haar leven zou kunnen maken op een zelfgekozen tijdstip. De pil zou in de voorstelling van Drion met zekere veiligheidsmaatregelen vrij verkrijgbaar moeten zijn. Deze legale verkoop van de pil zou wat betreft Drion alleen gelden voor mensen van 75 jaar of ouder. De pil zou feitelijk uit 2 pillen bestaan. Pil A & Pil B zouden met enkele dagen tussentijd ingenomen moeten worden. Dit zou ertoe dwingen er nog eens over na te denken. In ruimere zin gaat de discussie over de pil van Drion over het recht (of niet) op zelfdoding.
Een dergelijk medicament bestaat tot op heden nog niet in Nederland.
Voormalig Minister van Volksgezondheid Els Borst (D66) zorgde in de jaren negentig voor ophef in Nederland omdat zij de Pil van Drion wilde legaliseren.

Erg mooi en ik ben voorstander en zou hem tezijnertijd zelf ook wel willen.
Maar ik verwacht dat dit te radicaal is en blijft en er dus nooit van zal komen.

Eerlijkerheidshalve heb ik de actuele situatie rond beleid en uitvoering van euthanasie niet scherp in beeld.
Ik spreek dan ook verder in vermoedens - al schrik je van het aantal mensen dat op internet informeert waar je die pil zou kunnen kopen.
Ik denk dat het probleem niet zozeer is gelegen in de wetgeving en de waarborgen voor zorgvuldig handelen.
Er is niks mis met zorgvuldigheid en het voorkomen van ongelukken zelfs als het allemaal wat burokratisch wordt. Voor mijn part worden de waarborgen nog aangescherpt. Het probleem ligt volgens mij in de uitvoeringspraktijk. Het probleem is dat de arts niet alleen de euthanasiebeslissing neemt maar hem ook nog zelf moet uitvoeren. De arts is opgezadeld met een dubbelrol. Hij begeleidt het stervensproces en beoordeelt het criterium ondraaglijk lijden. Maar hij moet ook nog eens de levensbeeindiging zelf uitvoeren.

Nu is het gelukkig zo dat artsen een gezonde hekel hebben aan het doden van hun patienten.
Dat moeten we vooral zo houden. Bovendien hebben ze vaak ook nog eens een jarenlange persoonlijke band gekregen. Dat maakt het er ook al niet gemakkelijker op.
Menige arts heeft dan ook naar mijn indruk een diepe weerzin tegen de hem opgelegde taak om actief levensbeeindigend in te grijpen. Dit beinvloedt sterk zijn beoordeling van de ondraaglijkheidscriterium. Hij heeft bewust of onbewust neiging tot uitstellen in de hoop dat het tot afstel komt. Ofwel door het overlijden van de patient ofwel doordat de patient is niet meer bij machte is de doodswens nogmaals te bevestigen.

Die rollen moeten dus worden gescheiden. De arts beoordeelt uitsluitend de medische situatie: het ondraaglijk lijden. Voor mijn part gaat er dan eerst nog een psycholoog langs om te kijken of de doodswens wel oprecht is. En een jurist om erop toe te zien dat de zaak juridisch klopt en er geen erfgenamen zitten te stoken.

En als dat allemaal netjes op orde is komt de Pilman. Die gaat niet eerst uitvoerig kennismaken en koffidrinkend een emotionele band opbouwen. Nee, zij volstaat met het sober overhandigen van de pil en het er op toe te zien dat hij geconsumeerd wordt. En dan vertrekt zij weer. Het is in een half uur gepiept.
Dit lijkt een ingewikkelde procedure maar hij kan volgens mij binnen een week worden afgewikkeld terwijl de arts nu de situatie soms maanden rekt in hoop dat hij er onder uitkomt.
De Pilman moet natuurlijk op een verantwoorde manier met vergif kunnen omgaan. Een specialisme binnen de opleiding voor apothekersassistent?