vrijdag 4 november 2011

In de beperking...

De tekstverwerker is een zegen voor de schrijvende mens maar voor de lezende mens? Er staat geen maat meer op. Sinds de introductie van de tekstverwerker is de omvang van de roman naar mijn ruwe inschatting met 50% gegroeid.
Ik heb groot respect voor iedereen die beschikt over het talent en liefdevolle discipline om in een jaar of twee een nieuwe werkelijkheid te creeeren. Maar anders dan bij de slager: mag het ook een onsje minder? Tolstoi, Dickens, Melville en Dumas schreven voor een publiek dat lange winteravonden moest zien door te komen met weinig andere afleiding dan een spelletje bridge en het knapperen van het haardvuur - dus hoe langer hoe beter. Maar wij kampen met een informatielast als nooit tevoren. TV, internet, meer kranten, meer boeken, Facebook, DVD het houdt niet op. Wij staan zo onder druk dat wij onze eigen informatieoverdracht beperken tot 140 lettertekens. Je kan er nog maar net een haiku op kwijt.
Het moet toch mogelijk zijn om net als Tjechov, Elsschot, Jane Austen of Nescio het verhaal met wat minder woorden te vertellen?

yoga en het hogere

'You are old, Father William,' the young man said,
    'And your hair has become very white;
   And yet you incessantly stand on your head--
    Do you think, at your age, it is right?'

   'In my youth,' Father William replied to his son,
    'I feared it might injure the brain;
   But, now that I'm perfectly sure I have none,
    Why, I do it again and again.'

De meeste ochtenden begin ik de dag met enkele op yoga geinspireerde rek en strekoefingen.
Vast onderdeel: een paar minuten op het hoofd staan.
Anders dan Carrols father William laboreer ik aan het op geen enkele medische kennis steunende geloof dat de extra bloedtoevoer mijn brein zal opfrissen en de spinnenwebben van de nacht zal wegvagen.

Toch is het tussen yoga en mij niet echt wat geworden.
Yoga is vooral een spirituele weg die ons voert naar "the inner recesses of our soul" zoals ons Iyengar meedeelt en trouwens eigenlijk elke publicatie over yoga.
Kijk daar zit hem nou de kneep. Zoals Father William zeker wist dat hij geen brein had zo ben ik op mijn beurt zeker dat ik geen ziel heb. Nergens te bekennen. Laat staan dat ik enig contact onderhoud met een AL-ziel.
Het blijft bij mij dus bij met aandacht uitgevoerde strekoefeningen.

donderdag 3 november 2011

Kant en klaar

Je treft tegenwoordig in de schappen van de supermarkt een verbijsterende hoeveelheid etenswaren die na een kort verblijf in de magnetron direct op tafel gezet kunnen worden. Soms ook nog na toevoeging van een dressing of een sausje volgens het ..en een beetje van jezelf - principe.
En ik geef ze geen ongelijk al die jonge ouders die om 6 uur met de tong op de schoenen na een dag hard werken hun kinderen uit de Naschoolse vissen. Bijna altijd werken ze tegenwoordig allebei en dan is er geen gelegenheid om 3 uur runderlappen te stoven.

Anderzijds zien we gelijkevenredig aan de groei van de magnetronmaaltijd een uitwas aan TV-programma's over koken. Kokende koks, sexy koks, scheldende koks, zoek de kok, koks in wedstrijdverband. Het kokkerelt maar door.
Hoe minder er gekookt wordt  hoe meer er blijkbaar gekeken wordt naar koken.
Het nieuwe gezin. Na het genot van de magnetron maaltijd - de kinderen naar bed gebracht- uitgeput lekker onderuit kijken hoe een ander liefdevol een smakelijke maaltijd bereidt.

woensdag 2 november 2011

cool 2

Ooit in mijn leven heb ik een SF-verhaal gelezen dat handelde over een totalitair egalitaire staat waarin aan de onrechtvaardigheid dat sommige mensen knapper en aantrekkelijker zijn dan andere een radicaal einde werd gemaakt door die bevoorrechte sexy types uit te rusten met een handicap. Zoals een harige pukkel op de neus, een mank been... de details weet ik helaas niet meer.
Deze heilstaat is gelukkig niet aangebroken maar in plaats daarvan hebben wij de modeindustrie.
Vanmiddag mogen aanschouwen een goed verzorgde jonge vrouw met glamoureuze zonnebril en de bijpassende arrogante blik die zich bleek te hebben gehuld in een spijkerbroek waarvan het kruis tot op haar knieen reikte. Toch zielig als je al op jeugdige leeftijd vanwege de modedictatuur twee incontinentieluiers moet dragen.

leren lever lezen

Een bezoekje aan het Allard Pierson Museum is altijd de moeite waard, maar heeft op dit moment als bonus een tentoonstelling over de Etrusken. De informatie is nog steeds beperkt maar je kunt je enig beeld vormen van de gang van zaken. Verder aardewerk en goudsmeedkunst van een kwaliteit die nu niet meer haalbaar is. Maar dat was in de hele middellandse zeebekken rond 500 v C. niet ongebruikelijk.
Meest fascinerend vond ik het bronzen model van een lever met inscripties als handleiding voor het lezen van de (schaaps)lever. Zoals bekend bij uitstek de manier om de toekomst te voorspellen.
Zelf heb ik wel eens naar de kippelevertjes staan turen alvorens ik ze geen steek wijzer geworden over de toekomst in de pan wierp. Mijn vertrouwen in meer succes met een schaapslever is niet zo groot dat ik aan die ongetwijfeld bloederige boel ga beginnen. Schaapslever is trouwens nogal bitter van smaak.

empathie

Inlevingsvermogen is de grondslag van ons ethisch handelen.
Je zou kunnen zeggen dat het de psychologische voorwaarde is voor de Gouden Regel en Kant's kategorische imperatief.
Wie zich niet kan inleven in de gevoelens van een ander valt onder de categorie psychopaat. En daar zijn er behalve in de managementklasse en in criminele kringen gelukkig niet al te veel van.
Mijn observatie is dat inlevingsvermogen en medelijden heel krachtige impulsen zijn die andere overwegingen moeiteloos de baas zijn.
Zo zag ik onlangs een speech van de republikeinse presidentkandidaat Rick Perry. Nu beschouw ik dit als een abject individu die uitsluitend verwerpelijke en warhoofdige opinies ventileert. Maar de man stond, wellicht onder invloed, zo verschrikkelijk te schutteren en te stumperen en zo evident te lijden aan een verpletterende faalangst dat ik toch werd overvallen door gevoelens van acute deernis.

Interessant vind ik dat onze empathie zich vooral uitstrekt over onze gevoelens en emoties.
Wij reageren op verdriet en angst en ook schaamte trouwens. Plaatsvervangende schaamte is een tamelijk onbehaaglijke ervaring. Met meebeleven van fysieke pijn hebben wij is mijn indruk veel meer moeite.

Als een ander kiespijn heeft hebben wij wel met hem te doen maar het blijft een beetje abstract en indirect.
We proberen wel mee te leven, we voelen onszelf zelfs verplicht om mee te leven maar het lukt niet helemaal.

Dit gebrek aan inlevingsvermogen valt ons niet te verwijten.
Wij kunnen ons niet eens onze eigen pijn goed herinneren. Hoe erg de kiespijn van een maand geleden was is met geen mogelijkheid meer in volle omvang her te beleven. Persoonlijk vergeet ik ook mijn eigen ziektes volledig zodra ze over zijn - alleen ander die mij heeft horen klagen kan mij er nog aan herinneren.

Dit is een geschenk van de evolutie en natuurlijke selectie.
Als wij niet onze pijn vergaten zouden er nooit tweede kinderen geboren worden en waren wij allang uitgestorven.

dinsdag 1 november 2011

kleinzielig

In het algemeen heb ik geen hoge pet op van politici maar ik wil wel toegeven dat ik een bewonderaar ben van president Obama - een Obamabot, zoals de tegenstanders zijn fans geringschattend noemen.
Zijn meer dan een jaar durende campagne om met enorme handicaps de eerste zwarte president van Amerika te worden was een waar kunststuk met vele historische momenten. En fascinerend om te volgen: het gestaag oprollen van de politieke machine van de Clintons, de speech over het rassenprobleem die zijn campagne redde, een oorlogsheld als Republikeinse tegenstander die weliswaar knettergek was (bomb Iran) maar dat heeft de Amerikanen nooit tegen gehouden.
Ook zijn optreden als president kan ik als geheel genomen waarderen: ziektekostenverzekering, stimuleren van de economie, regulering van de banken, terugtrekking uit Irak, nucleaire politiek, steun voor de arabische lente, Lybie etc.
Als fan ben je geneigd je held wat tekortkomingen te vergeven. Dat hij Guantanomo Bay niet kan sluiten valt hem niet aan te rekenen - het volledige congres liet hem in de steek. De "surge" in Afganistan bezie ik met meer argwaan maar vooruit het gaat misschien eigenlijk om Pakistan en hij heeft al aangekondigd er weg te willen. Het machteloze beleid ten aanzien van Israel/Palestina is moeilijker te verkroppen maar geen enkele Amerikaanse president die wil worden herverkozen kan in zijn eerste termijn Israel voor het hoofd stoten.
Zelfs het Amerikaanse stemgedrag over de toelating van Palestina tot de Unesco kan ik dus nog wel begrijpen. Maar dat de Amerikanen nu ook hun bijdrage van 60 miljoen op jaarbasis aan de Unesco terugtrekken kan ik op geen enkele manier anders duiden dan kleinzielig. Dit had hij waarschijnlijk kunnen en dus ook moeten voorkomen.

Over het stemgedrag van Nederland zal ik het maar niet hebben. Ik ben immers officieus zelf verklaard Belg.
En wij Belgen hebben voor gestemd.

update: Het schijnt zo te zijn dat dit akkefietje door het congres wettelijk is vastgelegd, en dus voor de regering onvermijdelijk is. Maar het blijft een zielige vertoning