vrijdag 18 november 2011

Sinterklaas

Bij de ontwikkeling van het Sinterklaasgeloof heb ik indertijd bij mijn kinderen en in retrospectie bij mijzelf een drietal stadia onderkend.
In de eerste ""mythische" fase worden alle geloofswaarheden, wonderen en attributen als daar zijn Spanje en de boot, Pieten en de schoorsteen, de zak en het Boek, de roe en het paard op het dak etc. geleerd en in volledig geloof aanvaard.
De "empirisch-kritische" fase kenmerkt zich door een toenemend aantal vragen over de details in de geloofsleer. Het geloof is onverminderd maar de geloofwaardigheid van sommige aspecten van de leer raakt in het geding. Er zijn geen schoorstenen meer en Piet moet dus de schoen bij de deur vullen, maar waarom wordt ie nog zwart als ie niet door de schoorsteen gaat en hoe komt dat paard trouwens op dat dak? En hoe kunnen trouwens alle kinderen in dat ene boek en hoe weet Sint dat allemaal?
Als ouder breek je je brein om het geloof met min of meer bevredigende antwoorden in de lucht te houden. Dit is dan ook de fase dat allerlei hulpconstructies worden verzonnen zoals de hulp- Sinterklazen om de verbazende menigvuldigheid van zijn optreden te verklaren.
Tenlotte de "metafysische fase". Dit is de fase van het Ware Geloof. Er zijn zoveel gaten gevallen in de geloofwaardigheid van de leer dat het geloof zich voltrekt niet dankzij maar ondanks de feiten. Credo quia absurdum. De gelovige kan nu ook fanatiek worden.
Zelf heb ik ooit in deze fase een gevecht geleverd met een vriendje die het waagde aan Sints bestaan te twijfelen.
Hoewel ik won had dit niet het gewenste effect. Het was niet zo dat hij nu weer geloofde zoals was afgesproken. Integendeel: ik was plotseling mijn geloof verloren.

P.s.
Ik hoor wat anecdotische aanwijzingen dat kinderen tegenwoordig langer in Sinterklaas geloven.
Niet zo verbazend in aanmerking genomen dat ze dagelijks op tv een goed gemaakt Sinterklaasjournaal krijgen voorgeschoteld. Het is nogal een gedachtesprong dat dit anders dan het Jeugdjournaal allemaal toneelspel en een grote samenzwering is.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten